Мақсуд Бекжон

Кўксингнинг бурчагида бир сандиқ бор, у сандиқда Ватан соғинчи ухлайди. Бу сандиқни очишдан сақланасан худди юнон мифологиясидаги офат келтирувчи Пандора қутисини очишдан сақлангандай.

Ўтган асрнинг 70 йилларидаги кунлардан бирида раҳматли отам ўзбек классик мусиқасини тинглар экан, бирдан аксириб юборди ва:”Ана, шамолладим, бунга мана шу қўшиқ сабаб бўлди”, дея хитоб килди. Мен отам нимани назарда тутаётганини тахминан фаҳмлаган бўлсам ҳам, ҳар эҳтимолга қарши:”Музикадан кандай шамоллаш мумкин?” деб сўрадим. “Яхши музика одам руҳини ва вужудини бўшаштиради ва у ҳар қандай ташқи таъсир олдида ҳимоясиз қолади, шундай пайтда одам тез шамоллайди”, деб жавоб берди отам. Бу жавоб отамнинг шамоллашига доир мен қурган тахминни тасдиқлади.

Ҳарбий хизматда, Германиянинг Наумбург шаҳрида биз қиш ойида, ҳатто қор ёғаётган пайтда ҳам белгача яланғоч бўлиб, “марш-бросок” югуришига чиқардик. Ташқарида кийимсиз ҳолда тўнгмаган вужудим казармага келиб, гимнастеркани кийганимдан сўнг бирдан тўнга бошлар эди. Бу тўнгиш – вужуднинг у яланғоч пайтида фаол бўлган ўз-ўзини ҳимоя қилиш инстинктини кўйлак кийилгач, тўхататиб, ҳимоя функциясини энди кўйлакка топширган ондан бошланар эди. Яъний, гап яна ўша отам назарда тутган “бўшашиш” ҳақида кетаяпти. 

Шу ўринда ўзимнинг 1980 йиллар бошида ёзган:

“”Кўчага чиқаркан,

Тавқи лаънат каби олиб юрманг қалбни ўзингиз билан”,

деган шеърий сатрларим эсимга тушади.

Муҳожирлар, кун келиб, ўз кўксидаги гизли сандиқни ҳеч қандай тараддудсиз очишни хаёл қилади. Аммо орзу қилмайди. Зеро, Орзу ҳам, юқорида айтганимиздек, таҳликалидир. 

МАҚСУД БЕКЖОН

16.01.2021